نقش تغییرات آبدهی متوسط رودخانه‌های حوضه‌ی آبریز دریاچه‌ی ارومیه در افت سطح آب دریاچه

نویسندگان

  • بهزاد حصاری استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • کامران زینالزاده دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، پژوهشکده مطالعات دریاچه ارومیه، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
چکیده مقاله:

با توجه به اهمیت مطالعه­ی روند دبی رودخانه­ها، در این تحقیق، روند تغییرات دبی متوسط رودخانه­های حوضه­ی آبریز دریاچه­ی ارومیه مورد بررسی قرار گرفت. بررسی نقش تغییرات دبی ورودی به دریاچه بر کاهش سطح آب دریاچه هدف دیگر تحقیق حاضر است. بدین­منظور، آمار و اطلاعات مربوط به 65 ایستگاه هیدرومتری (بین سال­های1390-1357) مورد تحلیل قرار گرفت. آزمون ناپارامتری من­کندال با در نظر گرفتن اثر خودهمبستگی برای بررسی روند در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نتایج، سری زمانی دبی در بیش از نیمی از ایستگاه­ها (41 ایستگاه) دارای خودهمبستگی با تاخیر یکساله در سطح اطمینان 95 درصد معنی­دار بود. همچنین بیش از نیمی از ایستگاه­ها (58 ایستگاه) دارای روند کاهشی بوده و این روند کاهشی در 38 ایستگاه در سطح اطمینان 95 درصد معنی­دار بود. مقدار مجموع آب سطحی ورودی به دریاچه­ی ارومیه نیز از 4654 میلیون مترمکعب در سال­های قبل از 1374 (سال شروع خشک شدن دریاچه) به 2134 میلیون ­مترمکعب در سال­های بعد از 1374 رسیده است. سری زمانی آب سطحی ورودی به دریاچه ارومیه دارای روند کاهشی بوده و بر­اساس نتایج آزمون t استیودنت اختلاف در میانگین دو دوره طی بازه زمانی قبل و بعد از سال 1374 در سطح اطمینان 95 درصد معنی­دار می­باشد. نتایج این تحقیق نشان­دهنده­ی کاهش آب­های سطحی در سراسر حوضه و ورودی به دریاچه­ی ارومیه در سال­های بعد از 1374 و نقش این کاهش در افت سطح آب دریاچه ارومیه می­باشد و بر ضرورت مدیریت صحیح منابع آب و مصارف در بخش­های مختلف از جمله کشاورزی با توجه به شرایط حاکم اقلیمی تاکید دارد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

درفرآیندبرنامه­ریزیوتوسعهنواحیروستایی،بررسیتفاوت­های محلی وناحیه­ای،تبیینعواملموثردرتوسعهوتعدیل نابرابری­هایموجودازاهمیتویژه­ایبرخوردار است در این راستا هدف این پژوهش ارزیابی و تبیین علّی توسعه­یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه می­باشد. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفی ­ـ­ تحلیلی است. شاخص­های مورد مطالعه، شاخص­های توسعه­یافتگی مرکز آمار ایران است که از مدل­های تاپسیس و تحلیل خ...

متن کامل

تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

درفرآیندبرنامه­ریزیوتوسعهنواحیروستایی،بررسیتفاوت­های محلی وناحیه­ای،تبیینعواملموثردرتوسعهوتعدیل نابرابری­هایموجودازاهمیتویژه­ایبرخوردار است در این راستا هدف این پژوهش ارزیابی و تبیین علّی توسعه­یافتگی روستاها در حوضه آبریز دریاچه ارومیه می­باشد. نوع تحقق کاربردی بوده روش بررسی آن توصیفی ­ـ­ تحلیلی است. شاخص­های مورد مطالعه، شاخص­های توسعه­یافتگی مرکز آمار ایران است که از مدل­های تاپسیس و تحلیل خ...

متن کامل

بررسی تغییرات سطح ارتفاعی آب دریاچه ارومیه با استفاده از داده های ماهواره ای

افزایش نوسانات و کاهش محسوس ژرفای آب در دریاچه ارومیه به موازات پیشروی شتابناک وسعت شوره‌زار‌های کویری در طول یک دهه اخیر به یکی از مهم‌ترین و بحث بر‌انگیز‌ترین چالش‌های محیط زیستی کشور تبدیل گردیده‌است. چالشی که می‌تواند پیامد‌های ویرانگر و دراز‌مدت برای تمامی ساکنین حوضه آبریز دریاچه ارومیه به‌ بار آورد و حتی بازخوردهای مخربش ابعاد فرا‌منطقه‌ای یابد. مرگ تدریجی دریاچه ارومیه بعنوان بزرگترین ت...

متن کامل

تعیین تغییرات اقلیم در حوضه آبریز دریاچه ارومیه

دریاچه ی ارومیه بزرگ ترین دریاچه ی درون مرزی کشورمان است و شوری زیاد آب این دریاچه موجب پدید آمدن زیستگاه منحصر به فردی در اطراف این دریاچه شده است. این دریاچه به دلیل همین خواصی شرایط فیزیکی و اکوسیستم اطراف آن چه در مقیاس ملی و چه بین المللی از اهمیت زیادی برخوردار است، در سال های اخیر سطح آب این دریاچه به صورت نگران کننده ای رو به کاهش گذاشته. عوامل زیادی برای توجیه این پدیده ذکر شده ازجمله ...

برآورد سری زمانی آبدهی ایستا جهت برنامه‌ریزی منابع آب در سطح حوضه آبریز (مطالعه موردی: حوضه آبریز کرخه)

وقوع خشکسالی‌های اخیر در کنار توسعه ناپایدار و کنترل نشده به ویژه افت شدید آبخوان‌ها باعث شده تا ورودی به سدها کاهش چشمگیر داشته و بسیاری از سدهای ساخته شده در کشور ایران عملکرد برنامه‌ریزی شده در زمان مطالعات را نداشته باشند. یکی از سدهای بسیار مهم که دچار افت شدید ورودی شده، سد کرخه می باشد. حوضه آبریز کرخه یکی از مهمترین حوضه‌های آبریز ایران است که سدهای متعددی در حال مطالعه و در دست ساخت در...

متن کامل

پهنه‌بندی مکانی تغییرات عناصر موجود در ذرات گرد و غبار حوضه آبریز دریاچه ارومیه

خشک شدن سطح وسیعی از دریاچه ارومیه و تشکیل مناطق مستعد به فرآیندهای فرسایش بادی و رخدادهای گرد و غبار می­تواند باعث گسیل ذرات معلقی شود که بر شیمی جو و ترکیبات آب باران این حوضه آبریز تأثیرگذار باشند. جهت پایش آلودگی هوا و بررسی تغییرات کمی و کیفیّ آب باران از نظر عناصر با منشأ دریاچه­ای، 6 نمونه آب باران از مهرماه 1396 تا مهرماه 1397 از رخدادهای هم‌زمان به­صورت رسوب تر از 13 ایستگاه اطراف دریاچ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 50  شماره 2

صفحات  437- 447

تاریخ انتشار 2019-05-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023